(به مناسبت روز جهانی پیانو)
هشتاد و هشتمین روز سال میلادی یعنی ۲۹ام مارس برابر با ۹ فروردین روز جهانی پیانو است. دلیل انتخاب این روز، مربوط به تعداد کلیدها میباشد. به عبارتی دیگر ۲۹ام مارس ۸۸ امین روز سال میلادی است. اما چرا پیانو ۸۸ کلید دارد؟
این مطلب به طور خلاصه از وب سایت www.classicfm.com برداشت و ترجمه شده است. پیانو، سلطان سازها، نقش چشمگیری در تاریخ موسیقی داشته است. بدون شک موسیقی کلاسیک بدون وجود پیانو هرگز به شکل امروزی وجود نمیداشت. چه زمانی اولین پیانو اختراع شد؟ پیش از اختراع پیانو آهنگسازان قطعات خود را برای هارپسیکورد نوشتند. این ساز ۶۰ کلید و ۵ اکتاو دارد. طبیعتا آهنگسازان آن دوره برای ساخت آهنگ با محدودیت روبرو بودند. حدود سال ۱۷۰۰ میلادی «بارتولومئو کریستوفوری» از ایتالیا اولین ساز کلاویه‌دار با مکانیزم چکش را ابداع کرد و آن را پیانو نامیدند.
بعد از ابداع پیانوِ، آهنگسازان هرچه بیشتر قطعات خود را برای پیانو می‌نوشتند. اگرچه ۴-اکتاو بودن پیانو کریستوفری آنها را محدود می‌کرد. بنابراین سازنده‌ها تصمیم گرفتند که پیانوهایی با تعداد کلید بیشتری بسازند. در دوره آهنگسازان رمانتیکی مانند «شوپن و لیست»«Chopin and Liszt» یعنی در میانه‌های سده ۱۸ام میلادی پیانوها تا ۷ اکتاو ارتقا یافته بودند. قطعه شاهکار « La Campanella» (که در بخش شنیدن وب سایت رادیو کتاب هم در دسترس شما قرار دارد) در این دوره نوشته شده است. اواخر سال‌های ۱۸۸۰ کارخانه پرآوازه Steinway اولین پیانوی ۸۸ کلید را ساخت. به دنبال آن سایرسازنده‌ها هم مدل‌های مشابه ساختند و از آن به بعد ساخته «اشتین وی» مدل استاندارد پیانو واقع شد. پیانوی ۸۸-کلید، ۵۲ کلید سفید و ۳۶ کلید سیاه دارد. هر اکتاو از ۷ کلید سفید و ۵ کلید سیاه تشکیل شده است.
امروزه آهنگسازان قطعات خود را در محدوده ۸۸- کلید می‌سازند. علاوه بر آن، اضافه کردن هر کلید به پیانو در محدوده بسیار بالا یا بسیار پایین برای شنوایی انسان قرار می‌گیرد. محدوده فرکانس قابل شنیدن برای یک گوش سالم بین ۲۰ تا ۲۰ هزار هرتز قرار دارد. از آنجایی که فرکانس اولین کلید پیانو ۲۷ و نیم هرتز و آخرین کلید ۴۱۸۶ هرتز میباشد، افزودن کلیدهای اضافه ممکن است خارج از محدوده شنوایی برخی افراد باشد. با این همه، تمام پیانوهای جهان ۸۸ کلید ساخته نمی‌شوند و در این میان استثنائاتی هم وجود دارد.مثلاً شرکت استوارت اند سانز Stuart & Sons در سال ۲۰۱۸ پیانویی با ۹ اکتاو و ۱۰۸ کلید به عنوان رکورددار بیشترین کلید ساخت. شرکت بوسندورفر Bosendorfer پیانوهای ۹۷ کلیدی تولید می‌کند که هرچند ۹ کلید اضافه آن به ندرت استفاده می‌شوند، آنها را به رنگ سیاه درآورده است. در زیر یک نمونه از پیانوهای ۹۲ کلیدی بوسندورفر را می‌بینید.
